Verenigde Staten LAS VEGAS – Het is de gokstad van de glitter en glamour. Het is ook de stad met de duurste hotelkamers van de wereld maar onder de grond in Las Vegas leven niet alleen ratten.
Ook mensen van vlees en bloed, zoals Steven en Kathryn. Het koppel woont samen met nog honderden stellen in de riolen van de stad. Het contrast met de prachtgebouwen bovengronds kan nauwelijks groter zijn en toch zijn ook zij gelukkig. “We pikken een graantje mee in de casino’s en slapen in riolen”, vertelt het koppel.
Een keuken, een slaapkamer en gemeubileerde ruimte met in de boekenkast de biografie van Frank Sinatra. Het lijkt op een doorsnee woning van een Amerikaans gezin maar schijn bedriegt, zeker in de gokstad Las Vegas. Steven en Kathryn hebben hun woning zo knus mogelijk ingericht in de wirwar van riolen en ze delen het met honderd anderen in hun eigen samenleving. Als het koppel uit het hoofd boven de grond steekt, dan schuimen de twee de gokplaatsen af op zoek naar resterende muntjes of spelkrediet achtergelaten door stomdronken gokkers, op één van de duizenden gokautomaten. Zo gokken ze op hun beurt hun bestaan bij elkaar. Net genoeg om te overleven in de donkere spelonken. Het is een risicovol bestaan. De kans op ziektes of beten van gevaarlijke spinnen is er groot en ze kunnen op een dag ook verrast worden door het wassende water.
Het stel woont net onder Ceasar’s Palace, een van de bekendste gokholen van de wereld. Steven Dommermuth leidt een journalist van The Sun rond in zijn opmerkelijke woonplek. “We doen vooral een beroep op onze verbeelding. De spullen die hier staan werden allemaal weggegooid. De rommel van een ander is goud voor ons”, lacht Steven. “We gaan de spullen ophalen als het donker is want het blijft toch een beetje gênant.” Verder in de riolen hebben de bewoners een heuse kunstgalerij gebouwd. Ook al bevalt het leven hem wel, toch wil de jongeman weer bovengronds aan de bak geraken. Twee jaar terug verloor hij zijn job als receptionist in een hotel. De Amerikaan was toen aan heroïne verslaafd. Vandaag leeft hij van het geld dat hij vinden kan. “Normaal vergaar ik zo’n twintig dollar per nacht maar ik heb ook al eens 997 dollar gevonden op een gokautomaat.” Het geld besteedt hij niet alleen aan eten en drank maar ook aan ontspanning. “Gisteravond ben ik naar de cinema geweest, ik heb de nieuwe Tarantino gezien in Palms Hotel. Ja, Inglorious Bastards was een goeie film.”
De rioolbevolking van Las Vegas wordt geraamd op 700 personen en vaak leven ze van het geld of het krediet dat gokkers achterlaten op automaten. Anderen komen dan weer aan de kost als bedelaar of schuimen gewoon vuilnisbakken af op zoek naar voedsel om te overleven. In totaal telt de stad 500 kilometer riolering. Een ander koppel is Amy en Jr. Ze leven er al twee jaar lang als ratten. Het stel kwam met hoge verwachtingen naar Las Vegas op zoek naar werk in een van de prachtige hotels of casino’s maar het draaide even anders uit. “Ik ben hier nu al twee jaar”, aldus Amy (33). “We leefden bij mijn moeder in Californië maar haar huis zat vol en we moesten opstappen. Ik hoorde dat het job-aanbod in Las Vegas haast oneindig was en we waagden onze kans maar het was hard. We vonden niet meteen werk en sliepen na een tijdje in deurportalen. Op een dag hebben we een andere kerel ontmoet die hier al woonde. Hij sprak ons over het ondergrondse leven en zo zijn we hier beland.” Ook zij heeft haar plekje gezellig ingericht. “Ik heb hier mijn boeken en cd’s maar ook nog kleren en een foto van mijn zoontje. Hij was amper vier maanden oud toen hij elf jaar geleden vermoord werd”, aldus Amy. “Het leven valt hier nog best mee. Het is alleen oppassen geblazen voor het wassende water. Hier leven is zoveel beter dan gewoon op straat. De politie laat je hier met rust en we krijgen ook steun van de andere rioolbewoners. Toch hoop ik dat ik op een dag weer uit de riolen kan kruipen en bovengronds opnieuw een normaal leven kan leiden. Het liefst in Las Vegas, ik hou van deze stad.”
En daar heeft ze nog een goede reden voor. Amy stapte het voorbije jaar precies op Valentijn in het huwelijksbootje met Jr. in een van de populairste trouwkapellen van de gokstad. “We gaven elkaar het jawoord in de Shalimarkapel en daarna trokken we naar een McDonald’s voor een etentje. We werden samen dronken en deden dan wat elk pas gehuwd stel doet tijdens de huwelijksnacht, alleen niet in een hotel maar hier in onze riolen”, lacht Jr.
De economische crisis maakt het leven van de rioolbewoners nog harder. Even verderop zit Jamie. Hij toont fier een armband waarmee hij gratis eten kan in een hotel. “Ik werkte in een hotel maar de sector werd hard getroffen en nu zit ik hier. Ik probeer een nieuwe job te vinden maar het lukt niet. Ook ik ga nu op zoek naar overgebleven spelkrediet of muntjes op automaten maar ook daar wordt de concurrentie groter. Je ziet steeds meer ouderen hetzelfde doen. Ook zij krijgen het steeds lastiger om rond te komen.
De tunnelbewoners kunnen alvast rekenen op de steun van Matthew O’Brien. De publicist schreef een boek over het leven in de riolen van Las Vegas en stichtte een liefdadigheidsvereniging. “Ik probeer vooral om sociale werkers mee te nemen naar de riolen. Ik toon hen het ondergrondse complex en laat ze kennis maken met de mensen die er leven en ze helpen de bewoners”, vertelt O’Brien. “We hebben ook al een vijftiental mensen in echte huizen kunnen onderbrengen maar de meesten weigeren hulp. Ze staan op hun vrijheid en willen in de riolen blijven, ook al omdat de meesten hun verslavingen niet willen opgeven. Ze zijn ook vaak bang voor het echte leven bovengronds.” Ook hij beseft het gevaar van het leven ondergronds. “Het regent niet zo vaak in Nevada maar als het gebeurt dan lopen de riolen snel vol. De laatste twintig jaar zijn er zeker twintig van de rioolbewoners verdronken. Ook Steven en Kathryn mogen beweren dat ze een thuis hebben maar dat is relatief. Als het eventjes regent dan staat alles zo onder water en dan kan je wat ze hebben, geen thuis noemen maar gewoon een riool”, besluit O’Brien.
Algemeen Dagblad 24/09/2009
